مسیریابی در برف

طبیعت گردی در فصل زمستان همواره با مخاطرات فراوانی همراه است. از زمانی که با اتومبیل وارد جاده می شوید تا هنگامی که قدم در طبیعت کوهستانی می گذارید، خطر در کمین شماست.
در هنگام درگیر شدن با هوای نامساعد و طوفانی بردبار بوده و هرگز اجازه ندهید ترس و نگرانی و آشفتگی بر شما چیره شود. همچنین در این شرایط از دویدن به هر سو خودداری کنید و با همفکری و آرامش در پی شناخت مسیر درست باشید. در این شرایط پس از استقرار در یک محل مناسب و روشن کردن آتش با خود فکر کنید و با دقت مسیری را که آمده اید به یاد آورید. ببینید در کدام جهت راهپیمایی کرده اید؟ از چه زمین هایی عبور کرده اید؟ و در شروع راهپیمایی، خورشید کدام طرف شما بوده؟ در سمت راست یا چپ یا جهت روبه رو یا پشت سرتان؟ البته زمان حرکت را فراموش نکنید. ببینید باتوجه به مسیری که آمده اید حالا خورشید در کدام طرف شماست.

حالا با بررسی اطلاعات به دست آمده شاید شما بتوانید موقعیت خود را تشخیص دهید. به ساعت نگاه کنید. اگر فرصت داشتید محیط اطرافتان را بازرسی کنید و بعد با قطب نما جهت شمال را تعیین کرده و منطقه را با دقت وارسی کنید تا علائم راهنما مثل دریاچه، رودخانه، کوه یا دره را روی نقشه پیدا کنید. به این ترتیب می توانید به سرعت راه خروج از طبیعت را پیدا کنید.

در طبیعت گردی، نقشه می تواند بزرگترین وسیله برای پیدا کردن مسیر باشد. لازم است با انواع نقشه های مناطق آشنا شده و به آسانی بتوانید در برنامه های خود از آن استفاده کنید.

سعی کنید نقشه و کتاب های راهنمای هر منطقه را از پیش مطالعه کنید و ویژگی های مهم مسیر اعم از کوه ها، رودخانه ها، دریاچه ها و حتی روستاها را به خوبی به یاد بسپارید.

یک طبیعت گرد، به وسیله قطب نما می تواند نقشه ای را دقیق، کامل و بدون اشتباه بخواند. بهتر است در تمام طول راه، مسیر حرکت گروه را با بررسی نقشه و نشانه های طبیعی بیابید. به طور کلی هر یک از افراد گروه باید نقشه خوانی، کابرد قطب نما و موقعیت یابی در طبیعت را به خوبی بدانند. اگر نقشه یا قطب نما ندارید سعی کنید در هر گردشی که به اطراف می کنید ردپای خود را مشخص کنید و علائمی را در راه به خاطر بسپارید و پس از هر گردش در محیط اطراف، مجددا به محل آتش برگردید.

دقت کنید زمان هر گردش از ۳۰ دقیقه تا یک ساعت بیشتر نشود. اگر علائم آشنایی ندیدید به محل استقرار خود برگردید و دوباره جهت دیگری را امتحان کنید. مسیر را با دقت علامت گذاری کنید تا بتوانید به راحتی برگردید. اگر بازهم نتوانستید موقعیت خود را تشخیص دهید، بلافاصله برای گذراندن شب آماده شوید. این نکته مهم و اساسی را به یاد داشته باشید که باید سه ساعت قبل از تاریکی هوا کارهای دیگر را رها کرده و آماده چادر زدن برای گذران شب بشوید.

مراقب وسایل خود باشید و آنها را گم یا خراب نکنید. لباس هایتان را خشک نگه دارید. فقط سلامت شما در این شرایط بسیار اهمیت دارد. سعی کنید مشکل دیگری به مشکلات موجود اضافه نکنید مثلا اگر احساس می کنید پاهایتان خسته است به راهپیمایی در اطراف ادامه ندهید و اگر زخمی هستید آن را مداوا کنید چرا که درد و خونریزی موجب عدم کارایی شما می شود. لوازم کمک های اولیه را حتما همراه خود داشته باشید. برای محافظت چشمانتان نباید به طور مستقیم به برف یا انعکاس نورخورشید بر آن نگاه کنید.

عینک آفتابی در مناطق کوهستانی پربرف بسیار اهمیت دارد. همیشه به یاد داشته باشید که احتمال این که کسی در نزدیکی شما باشد هست، پس از علائم هشدار دهنده و آگاه کننده استفاده کنید که معمولا این علائم سه بار تکرار می شوند. مثلا سه بار به طور متوالی سوت بزنید یا آتشی در سه زاویه یک مثلث روشن کنید و هرازگاهی سوت بزنید.

برای اینکه آتش شما دود کند، بهتر است از چوب های تر و خاروخاشاک و برگ درختان استفاده کنید. البته یکسری از علائم هستند که از هویت بین المللی برخوردارند مانند علامت SOS که یعنی کمک یا X که به معنای جلوتر نمی توانم بروم است، از این مشخصه ها برای دریافت کمک توسط خلبان ها می توانید استفاده کنید. به هر حال شاید موثر باشد. پس از کنار هیچ حرکت موثری به سادگی نگذرید.
جهت یابی به وسیله اشکال و جهت برف و یخ

نکات زیر را به خاطر بسپارید:

- مناطق قطبی و مناطق صحرای گرم شنی به هم شبیه هستند.

- تپه های برقی شبیه تپه های شنی است. با این تفاوت که تپه های برفی کمی کوچکتر و بی‌ثبات‌ترند.

- تپه های معمولی برفی بسیار شبیه اند به تپه های شنی که موازی باد غالب هستند.

- Sastrugi نام پدیده ای است که بر اثر وزش باد بر روی برف ایجاد می شود و معمولا بین چند اینچ تا ۳ فوت ارتفاع دارد و همیشه نزدیک به هم هستند. اینها برای جهت‌یابی در روزهای ابری کاربرد دارند. در نزدیکی قطب شمال جایی که قطب نما کار نمی کند بسیار مفید هستند. برف تازه را کنار بزنید تا جهت sastrugi را بفهمید.

- سطح برف و یخ را بادهای غالب پاک می کنند.

- فرسایش ناشی از یخ زدگی در شیبهای جنوبی بیشتر است، زیرا در شب سردتر و در روز گرمتر است.

- وقتی که باد قوی گرم قدرت ذوب کردن سریع تر برفها را نسبت به خورشید دارد. جهت باد خیلی مهم است. اما ممکن است در تعیین جهت دچار اشتباه شویم.

- در دامنه های جنوبی، گرمای خورشید، سایه های ذوب شده برجای می گذارد. سایه های ذوب شده درختان و سنگ ها بر روی برف انباشته می شود. این پدیده بخصوص در بهار دیده می شود.

- جهت باد بسیار مهم است. زیرا یک باد گرم و شدید برفها را زودتر از خورشید آب می کند، که این پدیده می تواند شما را در جهت یابی گیج کند.
یخ زدگی دریا و جهت یابی

تکه های کوچک یخ صاف، مسافت احتمالی شما را از ساحل نشان می دهد. اگر تکه های یخ مانند پازل نزدیک هم هستند، نشان می دهد که شما از خشکی خیلی دور نیستید. اگر لبه های تکه های یخ تیز و برنده است، بیانگر نزدیکی به ساحل است اما اگر قطعات یخ گرد و از هم دور هستند، نشان این است که از ساحل دورید.


جهت یابی توسط یخچالها

یخچالها با سنگها یا مانعی بزرگ، میز یخچالی را تشکیل می دهند. صخره های بزرگ از آب شدن یخ زیرشان ممانعت میکند. بنابراین سنگ همچنان روی سطح یخ باقی میماند. سنگها یا موانع تدریجاً به عنوان محور قرار میگیرند. پایه ها نشان دهنده جنوب هستند به دلیل تابش خورشید بیشترین مقدار ذوب را دارد و به سمت جنوب خم شده و حالت می گیرد. بعد از مدتی این پایه‌ها آب می شود و خورشید این فرآیند را همچنان انجام می دهد.


تأثیرات خورشید و باد

- فرسایش یخ در شیبهای جنوبی به خاطر سرمای بیشتر در شب و گرمای بیشتر در روز چشمگیرتر است.

- در نیمه گرمتر سال فرسایش در شیبهای شمالی تپه ها نامحسوس تر است.

- در شیب های جنوبی گرمای خورشید بر روی توده های برفی، درختان، بوته ها و سنگها سایه‌های جذاب می سازد.

- توجه کنید که جهت باد بسیار مهم است زیرا یک باد گرم و قوی برف را سریعتر از خورشید ذوب می کند.